Türkiye ve Avrupa Birliği ortaklığında yürütülen SciREACT projesinin 3. Bilgi Günü, 30 Ekim 2024 tarihinde çevrimiçi olarak gerçekleştirildi. Etkinlikte, COVID-19 pandemisiyle mücadelede aşı ve ilaç geliştirme süreçlerinde hesaplamalı bilimlerin sağladığı yenilikçi çözümler ve bu süreçlerin hızlandırılması için kullanılan teknikler tartışıldı.
Program, Türkiye çeşitli üniversitelerinden ve araştırma kurumlarından alanında uzman bilim insanlarını bir araya getirdi.
Programın açılış konuşması, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Prof. Dr. Burcu Özsoy tarafından yapıldı. Prof. Dr. Özsoy, Türkiye ve Avrupa Birliği’nin desteğiyle yürütülen SciREACT projesinin COVID-19’a karşı bilimsel çözümler geliştirmedeki önemine vurgu yaparak, projenin bilim dünyasına sunduğu katkıları özetledi.
İlk oturumda, “TÜBİTAK MAM’da COVID-19 Proje Süreçleri” başlıklı sunumunu yapan Doç. Dr. Hilal Yazıcı Malkoçoğlu, TÜBİTAK MAM bünyesinde yürütülen projeler ve bu projelerin COVID-19 sürecine olan katkıları hakkında detaylı bilgiler paylaştı. Yazıcı, TÜBİTAK’ın bilimsel altyapısı ve araştırma süreçlerinin pandemi ile mücadelede sunduğu katkılara değindi.
Ardından, “Aşı ve İlaç Geliştirmede Öncelikler” başlıklı konuşmayı TÜSEB Aşı Enstitüsü Başkanı ve TÜSEB Biyoteknoloji Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Ateş Kara gerçekleştirdi. Bu oturumda, COVID-19 pandemisiyle mücadelede hangi aşı geliştirme yöntemlerinin öncelikli olduğu ve biyoteknoloji alanında yapılan çalışmaların sürece nasıl katkı sağladığı ele alındı.
Üçüncü oturumda, Bahçeşehir Üniversitesi’nden Prof. Dr. Serdar Durdağı, “Moleküler Modelleme ve Simülasyon Çalışmalarının Pandemilerde Önemi” başlıklı konuşmasıyla, pandemilerde modelleme ve simülasyon çalışmalarının önemini ele aldı. Durdağ, moleküler modellemenin aşı ve ilaç geliştirme süreçlerine nasıl hız kazandırdığını ve simülasyon çalışmalarının doğruluğu artırmadaki rolünü anlattı.
Koç Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mehmet Gönen, “İlaç Geliştirmede Veri Analitiği Yöntemleri” başlıklı sunumunda, büyük veri ve veri analitiği tekniklerinin ilaç geliştirme süreçlerine katkılarını inceledi. Gönen, veri analitiği sayesinde elde edilen bilgilerin ilaç geliştirme süreçlerini nasıl optimize ettiğine dikkat çekti.
Koç Üniversitesi’nden Prof. Dr. Özlem Keskin “Protein-protein arayüzleri: Ras/Raf/MEK/ERK Sinyal Yolu’nda İlaç Yeniden Konumlandırma” başlıklı sunumunu gerçekleştirdi. Keskin, protein-protein arayüzlerinin ilaç geliştirme sürecinde nasıl etkili bir yol sunduğunu ve Ras/Raf/MEK/ERK sinyal yolunun COVID-19’a karşı ilaç yeniden konumlandırma çalışmalarında nasıl kullanılabileceğini aktardı.
Ardından, Medipol Üniversitesi’nden Dr. Özge Sensoy, “Terapötik Amaçlar için Protein Dinamiğinin Hesaplamalı Yöntemlerle Modülasyonu” başlıklı sunumunda, terapötik uygulamalar için protein dinamiği üzerine yapılan çalışmaların, hastalıklarla mücadelede yeni stratejiler geliştirmede nasıl etkili olduğunu açıkladı.
İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi’nden Dr. Ezgi Karaca Erkeç ise “SARS-CoV-2 Taşıyıcı Proteinlerin Hesaplamalı Yöntemlerle Hedeflenmesi” başlıklı sunumunda, SARS-CoV-2 virüsünün taşıyıcı proteinlerini hedefleyen hesaplamalı yöntemlerin pandemilerde virüs ile mücadelede nasıl kullanılabileceğine dair detaylar sundu.
Son olarak, Trustlife’dan Şaga Ashraf, “İlaç Geliştirme için Hesaplamalı Yaklaşımlardaki Güncel Yöntemler” başlıklı konuşmasında, ilaç geliştirme süreçlerinde güncel hesaplamalı yaklaşımlar ve yeni teknolojilerin rolünü katılımcılarla paylaştı. Ashraf, hesaplamalı yaklaşımlar sayesinde ilaç geliştirme süreçlerinde sağlanan hız ve doğruluğun önemine vurgu yaptı.
Etkinlikteki konuşmaların ardından yapılan değerlendirme oturumunda, katılımcılar hesaplamalı yöntemlerin aşı ve ilaç geliştirme süreçlerinde sağladığı avantajlar ve bu süreçlerin iyileştirilmesi için daha fazla nasıl katkı sağlanabileceği üzerinde duruldu.