Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının uhdesinde TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü'nün (KARE) koordinasyonunda gerçekleştirilen 7. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'ne katılan 19 Türk ve 3 yabancı bilim insanının yolculuğu 30 Ocak 2023’te İstanbul Havalimanı’ndan başladı.
Brezilya Sao Poulo’ya olan ilk uçuşlarıyla yolculuklarına başlayan bilim ekibi, yaklaşık 22 saatlik 4 ayrı uçak yolculuğu sonrası 13 bin 800 km yol kat ederek 3 günün sonunda Antarktika’daki King George Adası üzerinden Antarktika’daki geçici bilim üssüne intikal edecek.
TÜBİTAK MAM İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlik Başkan Yardımcısı ve TÜBİTAK MAM KARE Müdürü Prof. Dr. Burcu Özsoy, yolculuk öncesi sefer ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Buzul Çalışmaları Yapılacak
Konuşmasında iklim değişikliğine dikkat çeken Burcu ÖZSOY, “Aslında kutuplar herkesin merceğinde. Özellikle biz istanbul’da su kıtlığı yaşıyoruz kuraklık kapımızda. Ocak ayı bitiyor Şubat ayına gireceğiz. Tam olarak kış mevsimini yaşamadık. Tabi bir tek biz yaşamıyoruz kendi ülkemizde, kutuplarda bu konudan etkileniyor. Bizim de seferimizde buzul çalışmaları yapılacak. Zira buzullar, özellikle karasal buzullar çok ciddi anlamda karadan koparak okyanusa entegre oluyor. Bu entegre olan buzullar, deniz su seviyesini arttırdığı gibi toplamdaki ekosistemin de varlığını etkiliyor. Son dönemde de bütün dünyada ses uyandıran, neredeyse Türkiye’de Tuz Gölü büyüklüğündeki dev bir buz kütle koptu ve okyanusa entegre oldu. Bizim seferde direkt gözlemleyeceğimiz karşımıza çıkacak bir buzdağı olduğunu düşünmüyorum ama çok ciddi anlamda erimeler ve buzullarda kopmalar mevcut. Bunun yanı sıra tabii ki biz kendi üssümüzün bulunduğu alanda da daha önce mevcut olan buzul alanların da artık olmadığını görüyoruz. Bizim de seferimizde tabii ki buzul çalışmalarımız da mevcut olacak.” dedi.
Prof. Dr. Özsoy konuşmasında ayrıca, bilimsel araştırmaların dünya literatürüne katkı sağlanmasının büyük önem arz ettiğinin altını çizerek, bu doğrultudaki çalışmalar ile Türkiye'nin uluslararası görünürlüğüne de katkıda bulunulacağını söyledi.
Antarktika’da 18 Projede Detaylı Araştırma Yapılacak
Bilim ekibi, İspanya’ya ait olan araştırma gemisinde yer bilimleri, canlı bilimleri, sosyal bilimler ve fiziki bilimler gibi farklı alanlarda toplamda 18 farklı çalışma gerçekleştirecek. Sahada, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Harita Genel Müdürlüğü, Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı’ndan da bilim insanları yer alacak. Bilim insanları, daha önceki senelerde Antarktika’da kurulan ekipmanlardan verileri toplayıp yine bir sonraki seneye hazırlıklarını tamamlayacaklar.
Heyetin, bir haftalık gemi yolculuğu ile Antarktika'daki Türk Araştırma Kampı'nın bulunduğu Horseshoe Adası’na ulaşması bekleniyor.
TEKNOFEST Birincileri Antarktika Yolcusu
Bu yıl diğer yıllardan farklı olarak, TEKNOFEST kapsamında TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Programı Başkanlığı (BİDEB) tarafından düzenlenen "Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması'nda “Kutup Okyanuslarındaki Mikroplastik Kirliliğini Önlemek İçin Yerli ve Milli Biyoplastik Materyal Üretimi” projesi ile birinci olan Antalyalı lise öğrencileri, Beyaz Kıta Antarktika’da 1 hafta boyunca projeleri kapsamında çalışmalarını yürütecek.
Öğrencilerin heyecanlarına ortak olduklarını belirten Prof. Dr. Burcu ÖZSOY, “Arkadaşlarımızla beraber aslında hem diğer dünya ülkelerinin üslerine gideceğiz, oradaki laboratuvarlarda çalışma imkânları olacak. Oradaki uluslararası bilim ekibi ile kendi projelelerini tartışma imkânı sağlayacak arkadaşlar. Tabii ki çok heyecanlılar ben de onların yanında bulunup onların bu heyecanına destek olup birincilik sağlayan bilimsel projelerinin sahada icrasını tamamlayacağız.” İfadelerini kullandı.
Antalyalı lise öğrencileri Azra Ayşe Bıçakcı, Hilal Başak Demirel ve Zeynep İpek Yanmaz da geziye katılmaktan dolayı çok heyecanlı olduklarını söylediler.
Birincilik kazandıkları proje hakkında bilgi veren Zeynep İpek Yanmaz, Meşe ağacı palamudundan elde ettikleri biyolojik plastiğin 450 yıl gibi bir sürede doğada çözünen gelenekle plastikler yerine 45 gün gibi kısa sürede çözüneceğini söyledi. Yanmaz, “Ürettiğimiz plastiğin şuan kullanılan market poşetlerinden 20 kat daha dayanıklı. Önce Giresun'da projemizi jüriye sunmuştuk. TEKNOFEST Karadeniz'de mülakata tabi tutulduk. Birinci seçildik. Çok heyecanlıyız. Projemizi bölgede deneyecek olmak bizim için büyük bir şans. Yine Farklı ülkelerin bilim üslerini ziyaret etme, laboratuvarlarında çalışma bizim için çok büyük bir şans. Gurur duyuyoruz” dedi.
Bilim Ekibini uğurlayan TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanı (BİDEB) Prof. Dr. Ömer Faruk Ursavaş, başkanlık olarak sadece kutuplar üzerine değil çevre, iklim, matematik, fizik, kimya gibi pek çok alanda gençlerin projelerini desteklediklerini belirterek “3 öğrencimiz Türkiye’de ilk olacaklar ve ileride araştırma yapmak için adım atan öğrencilere yol gösterecekler. Projelerini orada yapacaklar ve hep beraber sonuçlarını göreceğiz.” dedi.
Ekibin Üçte Biri Kadın Araştırmacı!
7’nci seferin diğer seferlerden farklı olduğunu dile getiren ÖZSOY, ekipteki kadın araştırmacı sayısının toplam araştırmacıların üçte birini oluşturduğunu belirterek mutluluğunu paylaştı.
