Dünya Gazetesi yazarlarından Faruk Şüyün’ün Odak isimli köşesinde yazdığı ’’ Güzel Üç Haber…’’ başlıklı yazısı
Geçtiğimiz haftaki yazı konuklarım, kültür dünyamızın yorulmaz işçileri vakıflardı…
Bazılarının yeni, süren ve gerçekleştirilecek kimi projelerinden örnekler vermiştim. Bugün ise önemli bir anlaşmadan, bir yıldönümünden ve bir CD’den söz etmek istiyorum. Yani, yine güzel şeylerden…
İlki, çok önemli bir anlaşma. Geçtiğimiz günlerde imzalandı. Şöyle:
Karbon 14 ile yaş tayini kapsamında TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) ile Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü arasında bir işbirliği protokolü bu. Özellikle prehistorya sevdalısı, arkeoloji konusunda (Bir Arkeoloji Detektifinin Maceraları/ Oğlak Yayınları) bir kitabı bulunan bu satırların yazarını çok heyecanlandıran bir gelişme...
MAM çok önemli çünkü, burada kurulan “Karbon 14 Laboratuvarı” nda organik kalıntıların tarihlendirilmesi ve yaş tayini alanlarında 50 bin yıl geriye gidilebiliyor. Düşünün, 50 bin yıl! TÜBİTAK MAM Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Murat Makaracı, yaş tayini yapılan örnekleri kömürleşmiş malzeme, ağaç, odun, ahşap, vb., tohum, deniz kabukluları, mercan ve caco3, kemik (ultrafiltrasyon yöntemi ile), deri, parşömen, kâğıt, tekstil, diş, polen (çıkarılmış, kuru), çömlek parçaları (organik kalıntı), boynuz ve kireç harcı (çıkarılmış olan organik malzeme) olarak sıralıyor.
Peki, Karbon 14 yöntemi ne? Biraz bilimsel olacak, ama şöyle diyebilirim Hızlandırılmış Kütle Spektroskopisi (AMS) teknolojisine dayanıyor. AMS ile atomlar düz bir çizgide 20 metrelik bir hat üzerinde seyahat ettiriliyor. Temel mantık, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi CERN’deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nda kullanılan teknolojiyle benziyor. Ve bir güzel gelişme de MAM Laboratuvarı’nın kurulum aşamasında, tersine beyin göçü ile Japonya ve Amerika’da çalışmalar yapmış bir ekip yer alıyor…
Müthiş zengin bir arkeolojik mirası barındıran topraklarımızda ele geçirilenlerin bu laboratuvarda incelenmesi sonrasında önemli evrensel sonuçlara ulaşılacağını umuyorum…
Kaynak:
Dünya Gazetesi yazarlarından Faruk Şüyün’ün Odak isimli köşesinde 09.12.2016 tarihinde yazdığı ’’ Güzel Üç Haber…’’ başlıklı yazısı