"GAP Bölgesi’nde Sulamadan Dönen Suların Kontrolü ve Yeniden Kullanımı için İyileştirilmesinin Araştırılması Projesi’’ için 25 Aralık 2015 tarihinde Ankara’da proje açılış toplantısı gerçekleştirildi.
Orman ve Su İşleri Bakanlığı (OSİB) Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ve TÜBİTAK MAM Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü (ÇTÜE) ortaklığında "GAP Bölgesi’nde Sulamadan Dönen Suların Kontrolü ve Yeniden Kullanımı için İyileştirilmesinin Araştırılması Projesi’’ için 25 Aralık 2015 tarihinde Ankara’da proje açılış toplantısı gerçekleştirildi. Bu proje ile Güney Doğu Anadolu Projesi (GAP) Bölgesinde drenaj sulama sularının kalitesi ve içerdiği kirleticilerin araştırılması ve sulamadan dönen drenaj sularının kalitesinin iyileştirilerek yeniden sulamada kullanılması maksadıyla uygun metotların geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Proje açılış toplantısına, TÜBİTAK MAM, OSİB, Harran Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı temsilcileri tarafından katılım sağlandı. Açılış toplantısına TÜBİTAK MAM Başkan Yardımcısı Ali Tavlı, ÇTÜE Müdürü Dr. Selma Ayaz ve araştırmacılar katıldı. MAM Başkan Yardımcısı Ali Tavlı ve OSİB Su Yönetimi Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı tarafından açılış konuşmaları yapıldı. Ali Tavlı konuşmasında, GAP Bölgesi’nde yapılacak olan bu proje kapsamında drenaj sulama sularının kalitesi ve içerdiği kirleticilerin araştırılması ve sulamadan dönen drenaj sularının kalitesinin iyileştirilerek yeniden sulamada kullanılması maksadıyla uygun metotların geliştirileceğini belirtti ve proje kapsamında elde edilecek tüm çıktıların ülkeye hayırlı ve uğurlu olması temennilerinde bulundu. OSİB Su Yönetimi Genel Müdürü Prof. Dr. Cumali Kınacı projenin ülke için önemini ve amacını anlatan konuşmasında, Bölge problemlerini çözmeye yönelik başlattıkları bu projenin başta bölgeye katkısı olmak üzere tüm ülke için hayırlı olması dileklerinde bulundu. TÜBİTAK MAM araştırmacılarından Proje Yürütücüsü Dr. Burcu Uyuşur Kıran tarafından proje tanıtımını içeren ve iş paketlerini detaylı olarak anlatan bir sunum gerçekleştirildi.
Suyun etkin kullanımı, doğru planlanmış ve inşa edilmiş sulama ve drenaj sistemleri yanında en uygun su yönetimine bağlıdır. Ülkemizde kullanılan 44 milyar m3' lük su kaynağının % 72 gibi büyük bir bölümünün sulamada kullanıldığı ve sulama sistemlerinin yaklaşık % 80'inin yüzey sulama sistemlerinden oluştuğu göz önüne alındığında, tarımsal sulama ve drenaj alanında su yönetiminin önemi açıkça görülmektedir. Ayrıca, ülkemizdeki kurak dönemlerin artışı ve suyun tasarruflu kullanılması gerektiği göz ününde bulundurularak, sulamadan dönen drenaj sularının kalitesinin iyileştirilmesi ve yeniden sulamada kullanılması bir zaruret arz etmektedir. Sulu tarım uygulamalarında tarımsal drenaj, sulamanın ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmektedir. Ancak, drenaj sularının kalitesi deşarj edildiği alıcı ortamlar için önemli bir risk oluşturmaktadır. İçeriğinde yer alan kirleticiler sebebiyle alıcı ortama verilmeden önce, iyileştirilmesi veya kalitesi uygun ise tekrar sulamada kullanılması gerekmektedir. Sulamadan dönen drenaj sularının içeriğinde; pestisitler, toksik iz elementler, besinler (azot ve fosfor), sediment, bakteri, sıcaklık, sülfür bileşikleri ve tuzluluk gibi kirleticiler bulunabilmekledir.
GAP Bölgesi zengin toprak ve su kaynaklarına sahiptir. Türkiye'de ekonomik olarak sulanabilir 8,5 milyon ha arazinin 1,8 milyon ha'ı (%21) bu bölgededir. Fırat ve Dicle nehirlerinin Türkiye sınırları dâhilindeki ortalama su potansiyeli yılda 52,9 milyar m3 olup, ülke toplam potansiyelinin %28'ini oluşturmaktadır. Bölgenin yüzölçümü 75.308 km2 olup, Türkiye yüzölçümünün % 9,7’sini oluşturmaktadır. Bu proje ile GAP Bölgesi’nde drenaj sulama sularının kalitesi ve içerdiği kirleticiler belirlenecektir. Sulamadan dönen drenaj sularının kalitesinin iyileştirilerek yeniden sulamada kullanılması için uygun metotlar geliştirilecektir.
