Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Marmara Araştırma Merkezi (MAM) bünyesinde Kutup Araştırmaları Enstitüsü (KARE) tarafından organize edilen 8. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu, fiziki ve çevrimiçi katılımcılarla TÜBİTAK Gebze Yerleşkesinde hibrit bir formatta düzenlendi.
TÜBİTAK MAM Başkanı ve Kutup Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Burcu Özsoy, Türkiye’nin kutup bilimlerindeki tarihsel gelişimini ve bu alanda elde edilen başarıları ayrıntılarıyla aktardı. Özsoy, Türkiye’nin kutup çalışmalarına 2017 yılında Cumhurbaşkanlığı himayesinde başladığını belirterek, "Şu an itibarıyla 9. Antarktika ve 5. Arktik seferlerimizin hazırlıklarını sürdürüyoruz. Bu çalışmalar, sadece bilimsel değil, aynı zamanda stratejik anlamda ülkemize önemli katkılar sağlıyor," dedi.
Prof. Dr. Özsoy, Türkiye’nin Antarktika Antlaşmaları Sistemi’nde danışman statüsüne geçme sürecine de değinerek, Belarus ve Kanada’nın başvurularının şu ana kadar sonuçsuz kaldığını, buna karşın Türkiye’nin başvuru yapması için danışman ülkelerden destek mesajları aldığını belirtti. "Türkiye olarak, Antarktika Antlaşmaları Sistemi'ne bilimsel, lojistik ve siyasi anlamda güçlü katkılar sağlıyoruz," ifadelerini kullanan Özsoy, Türkiye’nin 150’ye yakın bilim insanıyla kutup araştırmalarında sahada aktif olduğunu ve uluslararası alanda bilimsel iş birliğini güçlendirdiğini vurguladı. Özsoy, Türkiye'nin SCAR (Scientific Committee on Antarctic Research) ve COMNAP (Council of Managers of National Antarctic Program) gibi önemli uluslararası kutup organizasyonlarındaki asil pozisyonlarının, ülkemize sahada güçlü bir temsil imkânı sunduğunu belirtti.
Ayrıca Özsoy, kutup bölgelerinde çalışmanın zorluklarına ve bu çalışmaların devamlılığına dikkat çekerek, “Belki gelecekte kutuplara katılacak bilim insanları bugün aramızda. Bir sefer bittiğinde bir sonrakinin hazırlıkları başlıyor; bu, 365 günlük bir çaba,” dedi. Bu yıl yine Türkiye'nin farklı üniversitelerinin bilimsel projelerinin sefere dâhil olması, Türkiye’nin genç bilim insanlarını destekleyerek bilimsel vizyonunu ülkenin dört bir yanına yayma hedefini bir kez daha ortaya koydu.
TÜBİTAK Başkan Yardımcısı İsmail Doğan ise konuşmasında, Türkiye’nin kutup bilimlerinde daha güçlü bir konum elde etme hedefleri doğrultusunda yürütülen çalışmaları ve hedefleri ele aldı. Doğan, "Türkiye, kutup araştırmalarında uluslararası bir güç olma yolunda ilerliyor. Kutup bölgelerindeki bilimsel varlığımızı güçlendirmek için her yıl yeni projeler geliştiriyor, araştırmacılarımıza ulusal ve uluslararası düzeyde destek sağlıyoruz," dedi. Türkiye’nin kutup çalışmalarında geleceğe yönelik stratejik hedeflerini sürekli olarak geliştirdiğini belirten Doğan, "Türkiye olarak, Antarktika’da bir bilim üssüne sahip olmak, bizleri uluslararası alanda daha etkin bir bilim ülkesi haline getirecek. Bu üs, gelecekteki bilim insanlarımız için de bir referans noktası olacak," şeklinde konuştu.
Sempozyumda, Yaşam Bilimleri, Fiziki ve Yer Bilimleri, Sosyal ve Beşeri Bilimler gibi alanlarda toplam 46 bildiri sunuldu. Projelerden elde edilen bilimsel bulguların yanı sıra bilimsel seferlerin katkıları tartışılarak Türkiye’nin kutup bilimleri alanındaki güncel projeleri, bilimsel bulguları ve gelecek hedefleri ele alındı. Antarktika ve Arktik bölgelerinde yapılan çalışmaların Türkiye için taşıdığı stratejik önem vurgulandı ve bu çalışmaların Türkiye'nin uluslararası bilim camiasındaki konumunu nasıl güçlendirdiği detaylandırıldı.
